Poradnik

Dźwięki składowe akordów

Jak Media Markt – czyli mała i kiepska ściąga dla
leniwych

Gdy minie już okres zauroczenia i chwalenia się wszystkim dookoła naszym
nowym basem – wtedy należy zacząć na nim grać. Nie każdy to jednak od razu
potrafi. Na początku można stosować różne sztuczki. Na przykład:
maksymalnie przymulić barwę tonu i odkręcić wzmacniacz na maksimum. O ile
tylko nie wypadniemy z rytmu – w takim tępym huku nasze pomyłki nie będą
aż tak zauważalne. Niestety, do czasu ;). A zatem w końcu wypadało by się
czegoś nauczyć. Jedną z najprostszych technik lewej ręki (a dla
leworęcznych basistów – prawej) są tzw. pochody basowe akordowe – będące
rozłożonymi „na czynniki pierwsze” akordami. Wystarczy tylko zapamiętać
jakie dźwięki wchodzą w skład akordu oraz rozmieszczenie tych dźwięków
na gryfie basu. I można już jechać z koksem.

Zapamiętać – „jak to łatwo powiedzieć”… Pół biedy jeśli są to proste
akordy, takie jak np. C-dur czy a-moll. Grane są one tak często, że wchodzą
w krew. I dlatego nawet początkujący basista odpoczywający po ciężkim
melanżu i wyrwany z łóżka po chwili zaledwie snu, bez wahania wyrecytuje,
iż w skład pierwszego wchodzą dźwięki c – e – g ,
natomiast w skład drugiego e – c – a . Znacznie gorzej jest
natomiast wtedy, gdy w zespole (lub na płycie, do której sobie ćwiczymy)
mamy nawiedzonego gitarzystę używającego chwytów o nazwie, brzmieniu i
pochodzeniu z piekła rodem.

Przypadkowa dyskusja w jednym z wątków na forum wykazała, że istnieje
potrzeba ściągi, mówiącej jakie dźwięki wchodzą w skład poszczególnych
akordów, bo ułatwiłoby to życie wielu basistom. Nie tylko początkującym.
Wprawdzie potrzebę taką wyraziły raptem dwie osoby, ale ponieważ jedną z
nich był mod, który złożył propozycję z cyklu „nie do odrzucenia” –
postanowiłem przygotować taką tabelkę. Wiem, że na tym forum są do takiej
czynności bardziej predestynowane (choćby ze względu na wiedzę z teorii
muzyki) znacznie zacniejsze osoby. Różnią się jednak ode mnie tym, że

KRYPTOREKLAMA MODE ON

mnie się chce.

KRYPTOREKLAMA MODE OFF

Jeszcze mi się chce. Ponieważ jednak abstrach*jąc od
chcicy, też jestem – jak każdy normalny mężczyzna – człowiekiem leniwym –
rozpiska będzie wyłącznie dla akordów jednej tonacji: C (a
właściwie dwóch: C-dur oraz c-moll). Dlaczego właśnie dla tych
tonacji?

Ano dlatego, że tylko te umiem.

STOP. WRÓĆ, ZARŻNĄŁEM KAWAŁ. Ma oczywiście być:

Ano dlatego, że ti są tonacje grane bardzo często i najprostsze do
opanowania na gitarze (również i na basie).

A zatem bez dalszego lania wody przystępujemy do dzieła. Oszczędzę Wam
teorii – będzie czysta praktyka do natychmiastowego zastosowania.

MAŁA ŚCIĄGA

kropki są nieważne. zastosowałem je zamiast spacji, aby po wrzuceniu na
stronę nie rozjechało się toto całkowicie

C………………..c.e.g

C +……………..c.e.gis

C add9…………c.e.g.d

C 0……………..c.dis.fis

C 0/7-………….c.dis.fis.b

C 0/9…………..c.dis.fis.b.d

C 0/9-………….c.dis.fis.b.cis

C 4……………..c.f.g

C 4/9…………..c.f.g.d

C5………………c.g.c`

C 5-…………….c.e.fis

C 5/5+…………c.gis.c`

C 5/5-………….c.fis.c`

C 6……………..c.e.g.a

C 6/4…………..c.f.g.a

C 6/9…………..c.e.g.a.d

C 7……………..c.e.g.b

C 7/13…………c.d.g.e.f.a

C 7/13-………..c.g.b.e.a

C 7/11…………c.f.gis.b

C 7maj…………c.e.g.h

C 7maj/4………c.f.g.h

C 7maj/5+…….c.e.gis.h

C 7maj/5-……..c.e.fis.h

C 7maj/6………c.e.a.h

C 7/4…………..c.f.g.b

C 7/5+…………c.e.gis.b

C 7/5-………….c.e.fis.b

C 7/6…………..c.e.a.b

C 7/9-………….c.e.b.d.gis

C 9……………..c.e.g.b.d

C 9/5+…………c.e.gis.b.d

C 9/5-………….c.e.fis.b.d

C 9/7maj………c.e.g.h.d

C 9maj…………c.g.h.d

C 9+maj……….c.e.g.h.dis

C 9-maj………..c.e.g.h.cis

C maj9/5+…….c.e.gis.h.d

C maj9/5-……..c.e.fis.h.d

C maj9+/5+…..c.e.gis.h.dis

C maj9+/5-…..c.e.fis.h.dis

C maj9-/5-……c.e.fis.h.cis

C maj9-/5+…..c.e.gis.h.cis

C 11……………c.e.g.b.d.fis

C 11-…………..c.e.g.b.d.f

C maj11/5+…..c.e.gis.h.d.f

C maj11+/5+…c.e.gis.h.d.fis

C maj11/9-……c.e.g.h.cis.fis

C maj11+/9-….c.e.g.h.cis.f

C 13……………c.e.g.b.d.fis.a

C 13/9-………..c.e.b.dis.a

C 13/11……….c.e.b.d.a

C 13/11+……..c.f.b.d.a

C sus2………..c.d.g

C sus4………..c.f.g

C7 sus2………c.g.d.b

C sus4………..c.f.g.f`

C dim………….c.fis.dis

C dim7………..c.fis.dis.a

C aug………….c.b.e.gis

c m……………..c.dis.g

c m+……………c.dis.gis

c m add9………c.dis.g.d

c m6……………c.dis.g.a

c m 6/9………..c.dis.g.a.d

c m7……………c.dis.g.b

c m7/5+……….c.dis.gis.b

c m7/5-………..c.dis.fis.b

c m7maj……….c.dis.g.h

c m7maj/5…….c.dis.gis.h

c m7maj/5-……c.dis.fis.h

c m7maj/6…….c.dis.a.h

c m9……………c.dis.g.b.d

c m9/5+……….c.dis.gis.b.d

c m9/5-………..c.dis.fis.b.d

c m9/7maj…….c.dis.g.h.d

c m11………….c.dis.g.b.d.fis

c m11-…………c.dis.g.b.d.f

c m13………….c.dis.g.b.fis.a

c m13/11……..c.dis.b.d.a

Ufff. Więcej kombinacji nie znam (choć pewnie może jeszcze jakieś są. W
jakimś ze śpiewników (nie pamiętam jakim, bodajże „kapeli
turystyczno-poetyckiej” o nazwie „Cisza jak ta”) zauważyłem kiedyś akordy o
intrygujących nazwach C* i C2. Ale nie chce mi się teraz przeszukiwać ton
makulatury w poszukiwaniu straconego akordu. Ponadto posiłkując się
programem „Tux Guitar” można usłyszeć różne dziwactwa , jak choćby akord
o nazwie „C7sus4/13/11+”. Ale to już czysta perwersja po prostu jest.

Jak ktoś chce, niech się pobawi w rozpisywanie takowego tworu. Ja znam
przyjemniejsze zboczenia. Zresztą już wystarczająco łeb mnie rozbolał przy
sprawdzaniu, czy się gdzieś nie walnąłem).

Kiedyś mnie wielce intrygowało czemu nigdzie nie ma akordów o nazwach C8 i
C10, skoro pozostałe numerki występują w nazwach. Oczywiście jakiś prymus
ze szkoły muzycznej to wie (ale nie powie). Ja też nie wiem (i dlatego nie
powiem). Zresztą przestało mnie to intrygować już dawno temu. Nadal
zastanawia mnie natomiast dlaczego nie powstał program „Tux Bass”. Chyba
trzeba będzie do Juliana Gabriela Casadesusa albo chociaż do Tomasza Bojczuka
strzelić małego maila.

Jak to wszystko spamiętać? Oczywiście, że się nie da. Grywając (na
klasyku) miałem coś w tym rodzaju przepisane na kartce i przylepione do
boczku gitary. Na basie jest problem. Bo i boczku nie ma takiego wysokiego jak
w gitarze z pudłem, i gra się na stojąco, a nie na siedząco – stąd trzeba
by mieć sokoli wzrok aby coś dojrzeć. Ponadto sama gra na basie wymaga
znacznie większej ekspresji niż na klasyku – przez co trudno się skupić na
jakiejś karteczce. Na szczęście – powyższa rozpiska ma służyć głównie
do ćwiczeń. A jak już dobrze wyćwiczymy dany pochód, to grać go będziemy
automatycznie bez potrzeby korzystania ze ściąg.

TRANSPOZYCJA

Na początku wspomniałem coś o transpozycji. Co to takiego? Wbrew trudnej
nazwie – jest to czynność bardzo prosta. I akurat w tym przypadku bardzo
przydatna.

Wiedząc, że nazwy kolejnych dźwięków w gamie (a zatem i na gryfie gitary)
zmieniają się zawsze w tej samej kolejności – możemy łatwo „przenieść”
sobie opisany wyżej akord – powiedzmy C7/6 – do tonacji „A”, wtedy gdy akurat
rozpiska akordu A7/6 jest nam najbardziej potrzebna (chciałem napisać „na
gwałt”, ale ugryzłem się w klawiaturę, boć przecież coraz więcej
basistek i w społeczności, i na basoofce bywa).

Jak to zrobić?. Korzystamy z tabelki pomocniczej (patrz niżej), która dla
naszej wygody zawiera dźwięki dwóch oktaw

TABELKA POMOCNICZA :

e – f – fis – g – gis – a – b – h – c – cis – d – dis – e – f – fis – g – gis –
a – b – h – c – cis – d – dis – e

Najpierw patrzymy do naszej małej ściągi na akord C7/6. Składa się on z
dźwięków c e a b

Według tabelki pomocniczej – aby z „C” zrobić „A” trzeba się cofnąć o trzy
pozycje. To samo (czyli cofnięcie o trzy pozycje) należy zrobić w
odniesieniu do pozostałych dźwięków rozpiski. A zatem akord A7/6 powinien
wyjść nam jako a cis fis g. Oczywiście – można także
przesuwać się do przodu. Przykładowo chcąc uzyskać D 7/6 należy
„przesunąć” dźwięki wziętego ze ściągi akordu C7/6 o dwie pozycje
tabelki pomocniczej do przodu. I automagicznie robi nam się akord D7/6
zawierający dźwięki d fis h c

I PO CO TO WSZYSTKO?

Mając rozpisane wszystkie akordy naszego utworu szukamy tych dźwięków na
gryfie. Ich rozłożenie – dla typowych strojów (gitary 4, 5 i 6-cio
strunowej) – znajdziecie na rysunkach. Dla strojów innych – wiedząc że
każdemu progowi odpowiada zmiana nazwy o jeden ton – należy sobie to
odpowiednio przetransponować). Jak zapamiętać „rozkład dźwięków” na
gryfie? Jeśli poruszamy się w obrębie progów 1-5, nazwy dźwięków
odpowiadających naciśnięciu strun na odpowiednich progach powinniśmy
pamiętać po kilku dniach ćwiczeń. Dalszych progów nauczymy się po
kolejnych kilkunastu dniach.

Najbardziej oporni mogą skorzystać z doświadczenia pewnego gitarzysty,
które krąży jako tzw. urban legend (opowiastka wprawdzie jest gitarowa, ale
bas to też gitara).Zakupiwszy instrument obejrzał go z niesmakiem, po czym
wymienił na identyczny, tyle, że z klonową, a nie palisandrową
podstrunnicą. Następnie na każdym progu napisał czarnym markerem
odpowiednie nazwy dźwięków. Gdy po kilku godzinach prób zatarły mu się,
opisał je na nowo. Na koniec ćwiczeń miał wprawdzie podstrunnicę koloru
czarnego, ale za to pamiętał nazwy wszystkich dźwięków 😉

Tworząc pochód możemy korzystać wyłącznie z wchodzących w skład akordy
dźwięków, możemy też (najczęściej dla wygody) wstawić sobie
ułatwiający pracę palców „pasujący”, choć teoretycznie obcy (czyli spoza
akordu), dźwięk.

Przykład:w skład akordu A7 wchodzą dźwięki

a – cis – e – g

Stąd nasuwający się pochód powinien być np. taki:

a cis e g e cis a

Tymczasem pewien bardzo znany pochód „pod A7” jest znacznie wygodniejszy dla
palców . I o dziwo w większości przypadków lepiej brzmi. Mimo tego, że
zawiera dodany „obcy” dźwięk, który poniżej pogrubiłem:

a cis e fis g fis e cis

Tworząc pochód – teoretycznie możemy dowolnie eksperymentować z
kolejnością zagrania dźwięków wchodzących w skład akordu, byleby nie
zapomnieć na początku i na końcu dać dźwięk „podstawowy” (tzn. ten,
który widnieje w nazwie akordu. Praktycznie jednak na początku gra się te
dźwięki w takiej kolejności jak w akordzie występują (ewentualnie w
kolejności odwrotnej, albo w „sklejce”: raz do przodu, raz do tyłu).

NA KONIEC

Nie należy zapominać o tym, że pochody „akordowe” to tylko jedna z
najprostszych (a zatem najłatwiejszych do opanowania) technik lewej ręki. Nie
zawsze dadzą nam one pożądane współbrzmienie. Ale… od czegoś trzeba
zacząć. Opanowawszy te proste „pochody” możemy zacząć z nimi
eksperymentować.

Wbrew pozorom bowiem – choć może to zabrzmi jak herezja – nie
zawsze
idealnie dopasowany pochód zabrzmi dobrze ze „swoim” akordem.
Czasem lepiej współgra pochód molowy pod akord durowy, a czasem nawet
zupełnie „nie związany” nazwą (byle „podstawa”, czyli literka w nazwie
akordu się zgadzała). Ale to trzeba już wziąć na słuch i okoliczności.
Im bardziej wyszukany pochód podstawimy pod grane przez gitarzystę zwykłe
„C-dur” (np. taki z C 9/7 maj) tym bardziej mu opadnie szczena na próbie. A i
fankom/fanom [niepotrzebne skreślić] na koncercie też. Trzeba jednak
uważać, aby nie przedobrzyć.

I JUŻ ZUPEŁNIE NA KONIEC

Wybaczcie lekki chaos tych wypocin. Zdecydowanie lepiej czuję się w formach
luźnych, nie wymagających przekazania wiedzy, typu: „Wicie, rozumicie – teraz
se popieprzymy trochu o mojej Adelicie”. Ale podczas pisania tego
wiekoniepomnego dzieła przyszedł mi do głowy pewien pomysł. Zamiast
mętnego artykułu lepiej byłoby stworzyć prosty program komputerowy.

Po jego uruchomieniu wystarczyłoby podać nazwę akordu i tonację, do jakiej
chcemy transponować, a program sam rozpisywałby na ekranie „dźwięki
pochodu” – pokazując je kolejno na rysunku gryfu, a może nawet je
równocześnie grał. Niestety moje umiejętności pisania programów kończą
się na algorytmie. To nawet wychodzi mi dobrze. Potem jednak zupełnie
nieświadomie: albo nie zamknę jakiegoś nawiasu, albo wstawię skok nie tam
gdzie trzeba, coś zapętlę nieskończenie, albo zrobię cosik podobnie
mądrego i program nie działa. Ewentualnie można by też stworzyć coś
takiego, tyle, że on-line i umieścić na „basuffce”. Niestety moje
umiejętności HTML-owe są jeszcze mniejsze niż programistyczne. Precyzując
– mniej niż zero HTML-a. Choć mam dokładny pomysł jak to zrobić, jednak
nie wiem jak to przełożyć na język zrozumiały dla przeglądarki.

A skąd ten Media Markt w podtytule? Ściąga jest dla ludzi leniwych. A zatem
nie dla tych z reklamy MM. Bo – jak ktoś kiedyś uczenie wywiódł – wszelaki
postęp na świecie bierze się z lenistwa i chęci ułatwienia sobie życia.

45 komentarzy

  1. zakwas

    Od tej pory jak ktoś spotka się z futrzakiem musi mu
    postawić piwo!

    Kawał dobrej roboty – jestem pełen uznania!

    Trochę zbyt „krasomówczo” podszedłeś do sprawy i trochę ciężko się
    czyta momentami, ale wiedza właściwa została zawarta.

    Teraz tylko trzeba pięćdziesiąt razy sprawdzić czy nie ma potknięć w
    rozpiskach akordów. 😛

  2. mazdah

    Taki gościu może uczyć innych. I nie potrzebuje do tego poradnika.

  3. sernik

    Dobrze dobrze, na pewno wielu ludziom pomoże:]

    Zresztą, całkiem nieźle się rozpisałeś, dawno nie było tutaj tyle do
    czytania :]

  4. Grzyb

    Lubie lenistwo szczególnie to konstruktywne …. brawo Futrzak na pewno się
    przyda i to nie tylko mi.

  5. robbas

    @futrzak:
    Kiedyś mnie wielce intrygowało czemu nigdzie nie ma akordów o nazwach C8 i C10. skoro pozostałe numerki występują w nazwach. Oczywiście jakiś prymus ze szkoły muzycznej to wie (ale nie powie).

    Nie trzeba być prymusem szkoły muzycznej. Te cyferki oznaczają po prostu
    interwały (7 to septyma, mała zresztą czyli dźwięk oddalony o 5 tonów (10
    progów czyli półtonów) od prymy czyli dźwięku głównego). 8 oznacza ten
    sam dźwięk co pryma tyle że oktawę wyżej. Dla budowy akordu nie ma
    znaczenia, z której oktawy weźmiemy dźwięki, więc siłą rzeczy zapis C8
    nie miałby sensu, bo polegałby na dodaniu do składników zwykłego C-dur
    dźwięku C, który i tak już tam siedzi.

    Natomiast 10 to decyma czyli tercja oktawę wyżej, a tercja i tak siedzi w
    akordzie.

    Przynajmniej ja to tak rozumiem i to dopiero od jakichś dwóch tygodni. Jak
    jestem w błędzie to niech mnie ktoś z niego wyprowadzi.

    W ogóle zamiast uczyć się na pamięć dźwięków danego akordu lepiej
    nauczyć się interwałów i ich położenia na gryfie. Np X dur zawsze składa
    się z dźwięku X (pryma) + tercja wielka + kwinta. Jak do dura dołoży się
    septymę to otrzymamy X7. I tak dalej.

    Co do programu komputerowego, to mógłbym taki napisać (chyba najprościej
    php + biblioteka graficzna do niego, o ile serwer basoofki obsługuje), tylko
    właściwie nie wiem czy to ma sens. Trzeba by zaznaczać na gryfie dźwięki
    składowe akordu ze wszystkich oktaw i zrobiłby się letki burdel graficzny.
    Ale jak jest takie zapotrzebowanie i możliwości techniczne …

  6. miklo

    Gary Willis ma na swojej stronie prosty „podpowiadacz”:

    Oczywiście można łapać w przewrotach, pomijać kwinty, primy itp. Ale na
    start może być.

  7. Stachu1988

    Świetna robota, futrzak, dzięki! 🙂

  8. lobisomem

    Futrzak – dużo dobrego i potrzebnego przedstawiłeś w swoim tekście. Brawa
    Ci się należą no i pewnie jakaś forma forumowego poparcia, masz u mnie piwo
    i to w realu a nie wirtualnie.

    Z drugiej strony, to warto jest (i to moja uwaga do wszystkich uczących się,
    a przede wszystkim dla mnie) wiedzieć jak powstają akordy. Ja z definicji
    jestem leniwy, więc wolę się nauczyć jak np. Gsus4 powstaje, niż wkuwać
    na pamięć jakie ma dźwięki. Idąc dalej (i walczę z tym) jestem
    wzrokowcem, więc szybko idzie mi nauczenie się figurki i opalcowania.
    Zagranie Asus4 to bajka, pod warunkiem, że się nie zastanawiam z jakich
    dźwięków jest zbudowany ;-).

  9. robbas

    @miklo: Gary Willis ma na swojej stronie prosty „podpowiadacz”:

    Oczywiście można łapać w przewrotach, pomijać kwinty, primy itp. Ale na start może być.

    też fajnie. Zaczyna mi się w głowie krystalizować wizja takiego
    programu:

    1. W formie tabelki mamy rozpiskę dźwięków na progach (tak jak na rysunku
    futrzaka)

    2. Pod spodem do wyboru z rozwijanego menu dźwięk podstawowy, w okienkach
    wyboru, do zaznaczenia ptaszkiem (chodzi mi o taki ptaszek „v”, a nie o organ
    męski) modyfikację akordu (mol, 7, 9 itd).

    3. Po wybraniu powyższego klikamy na przycisk „Pokaż” i zostaną
    podświetlone wszystkie składniki wybranego akordu we wszystkich oktawach.

    4. Z tym, że: pryma podświetlałaby się na czerwono, kwarta na niebiesko,
    kwinta na sraczkowato itd. W ten sposób mielibyśmy świadomość tego co
    robią poszczególne dźwięki w akordzie.

  10. Dante Morius

    naszło mnie coś podobnego jak lobisomema – jakby dorobić rozpiskę typu „7ka
    na końcu nazwy akordu sprawa, że dodajemy taką a taką septymę, sus
    przesuwa to i to tutaj i tutaj” – wtedy całość by się sklejało z
    poszczególnych części wychodząc od czystych trzydźwięków.

    To moja upierdliwość i jak drogi futrzaku nie masz już nerwów to mogę do
    tego siąść, wysłać Ci, a Ty dokleisz do artykułu 😀

  11. miklo

    @robbas: 4. Z tym, że: pryma podświetlałaby się na czerwono, kwarta na niebiesko, kwinta na sraczkowato itd. W ten sposób mielibyśmy świadomość tego co robią poszczególne dźwięki w akordzie.

    Jak zwykle znajdzie się haczyk. Weźmy taki alterowany akord durowy ze
    zwiększoną noną. Niech będzie C7/9+:

    c e g a# dis

    Mamy tutaj więc obok siebie tercję wielką charakterystyczną dla akordu
    durowego (e) oraz zwiększoną noną, która jest podniesioną o oktawę…
    tercją małą (dis). Zaznaczasz więc na swoim obrazku tercję, ale mamy tutaj
    akord, który pozwala nam ominąć zaszufladkowanie dur/mol. I co teraz ma ten
    program znaczyć i jakim kolorkiem? 😀

    PS. Dante zaraz trzaśnie tysięcznego posta i stawia browara 😉

  12. robbas

    @miklo:
    Mamy tutaj więc obok siebie tercję wielką charakterystyczną dla akordu durowego (e) oraz zwiększoną noną, która jest podniesioną o oktawę… tercją małą (dis). Zaznaczasz więc na swoim obrazku tercję, ale mamy tutaj akord, który pozwala nam ominąć zaszufladkowanie dur/mol. I co teraz ma ten program znaczyć i jakim kolorkiem? 😀

    W akordzie dźwięk ten pełni funkcje nony zwiększonej, więc przyjmie kolorek
    nony. Zwiększenie i zmniejszenie można zasymulowć np obwódką w odpowiednim
    kolorze albo linią przerywaną czy jakoś tak. Rozróżnienie pomiędzy
    tercją (septymą itp) małą i wielką też by się jakoś wymyśliło –
    chociażby odcień – ciemniejsza wielka, jaśniejsza mała.

    Fakt, że zaznaczanie tego we wszystkich oktawach może spowodować niezły
    bajzel, a dla jednej mija się z celem. Dlatego zastanawiam się nad sensem
    takiego programu, bo technicznie wiem jak go zrobić.

    //edit – gorzej z nazwami dźwięków. jeśli na sztywno wpiszemy dźwięki
    pełne i np zmnięjszone na tym niby gryfie to przecież A# jako nona
    zwiększona w kontekście akordu nie jest równoznaczna z Bb – a program chyba
    tego nie wyłapie.

  13. futrzak

    dzięki za słowa konstruktywnej krytyki. Odpowiem wszystkim (a zwłaszcza kol.
    Robbasowi) jutro, jak mnie łeb przestanie boleć [cholera, pierwszy raz mam
    kaca nie wtedy, kiedy powinno się go mieć, a od sprawdzania rozpisek i od
    braku snu spowodowanego stresem typu „a widelec gdzieś się walnąłem i mnie
    zjedzą”)

  14. Shampan

    Futrzak, wielkie dzięki 🙂 teraz mam znowu motywację do nauki teorii, bo
    ostatnio coś zaniedbałem, a zaczyna mnie to coraz bardziej ciekawić.

  15. futrzak

    No to hurtowo:

    @zakwas: Od tej pory jak ktoś spotka się z futrzakiem musi mu

    postawić piwo!

    może delikatniej: „może postawić”. Nie odmówię, ale ostrzegam – jak ktoś
    mi stawia to jestem zobowiązany do rewanżu. I w ostatecznym rozrachunku może
    to się źle skończyć 😉

    Jeśli chodzi o błędy w rozpisce – sprawdzałem wszystko po kilka razy (w
    razie wątpliwości przegrywając akord na gitarze), tak, że aż łeb mnie
    rozbolał.

    Niemniej – nie mogę dać głowy, że jakiegoś byka nie przeoczyłem. Jeśli
    ktoś zauważy – proszę o komentarz – poprawię

    @mazdah: Taki gościu może uczyć innych. I nie potrzebuje do tego

    poradnika.

    Jeśli to o mnie – to drobna pomyłka. Mogę uczyć się sam, co staram się
    robić 😉 Na nauczyciela się nie nadaję, bo jestem nerwowy. Jakbyś Waść
    słyszał jak sam się opieprzam (w znaczeniu „obsobaczam”, a nie „obijam”)
    jeśli coś mi nie wyjdzie – to chyba byś nie chciał być moim uczniem 😉

    @sernik: Zresztą, całkiem nieźle się rozpisałeś, dawno nie było tutaj tyle do

    czytania

    Waść mnie nie znasz. Jestem grafomanem amatorem 😉

    @robbas: Co do programu komputerowego, to mógłbym taki napisać (chyba

    najprościej php + biblioteka graficzna do niego, o ile serwer basoofki obsługuje),

    tylko właściwie nie wiem czy to ma sens. Trzeba by zaznaczać na gryfie dźwięki

    składowe akordu ze wszystkich oktaw i zrobiłby się letki burdel graficzny.

    Chyba niezbyt jasno napisałem o swojej wizji takiego programu. Ja to widzę
    tak.

    1. Podajemy liczbę strun gitary (4,5,6….)

    2. Podajemy nazwę akordu (C7, C9/4, itp)

    3. Podajemy ton podstawowy do ew. transpozycji (np. Gis, C jest tu umieszczone
    domyślnie)

    4. Podajemy ew. sposób odtwarzania: pochód „do przodu”, „do tyłu” , „w tę
    i

    wewtę”, wzbogacony (o jakiś obcy dźwięk), zubożony [w tych 2 ostatnich

    przypadkach trzeba by było podać dodawane lub usuwane dźwięki)

    po zatwierdzeniu danych na ekranie pojawia się podstrunnica wybranej Basi (4,
    4, 6 str.), np podobna jak w Tux Guitar, a na niej białe kółka całego
    pochodu.Wewnątrz kółek np. nazwy paluchów, albo cyferki oznaczające
    kolejność grania

    Dla wymagających mógłby się jeszcze pojawiać opis akordu (np. septymowy z
    tercją wielką, itp.)

    ewentualnie istniałaby możliwość powtórzenia pochodu o oktawę wyżej lub
    niżej – z pokazaniem na podstrunnicy. I tyle. Ewentualnemu programiście
    gotów jestem służyć wskazówkami czy pomocą w postaci np. wpisania
    poszczególnych rozpisek w zaznaczone miejsce programu

    @lobisomem: wolę się nauczyć jak np. Gsus4 powstaje, niż wkuwać na pamięć jakie ma dźwięki. Idąc dalej (i walczę z tym) jestem wzrokowcem, więc szybko idzie mi nauczenie się figurki i opalcowania. Zagranie Asus4 to bajka, pod warunkiem, że się nie zastanawiam z jakich dźwięków jest zbudowany ;-).

    Zapewne masz rację, tyle, że ja właśnie jestem słuchowcem i szybciej
    zagram „pochód” gdy go usłyszę (nawet „w duszy swojej”), niż gdy wiem, jak
    akord powstaje.

    Niemniej na pewno bvy się coś takiego przydało, z tym że ja na razie z
    tematu wysiadam (wrócił mi klasyk z naprawy i muszę sprawdzić czy nie
    zapomniałrm jak się na nim gra 😉

    @Dante Morius: To moja upierdliwość i jak drogi futrzaku nie masz już nerwów to mogę do tego siąść, wysłać Ci, a Ty dokleisz do artykułu 😉

    Upierdliwość jak najbardziej słuszna, zatem… oczekuję na „dopiskę do
    rozpiski” i zobowiązuję się ją dokleić w odpowiednie miejsce, gdy
    nadejdzie 😀

  16. Marek Kacprzak

    Futrzak, teraz wiem dlaczego cię lubię. Jak się spotkamy to później pewne
    jest, że będzie bolała cie głowa. Padam do nóżek.

  17. Oleq

    Podziękować!

    A MIDI na *nixach ogólnie słabo daje radę (co do `Tux Bass`) 😉

  18. sZ

    c i C to różne tonacje a nie jedna

    popraw te disy na esy bo żal patrzeć…

  19. futrzak

    @sZ: c i C to różne tonacje a nie jedna

    racja. Mój błąd. Już poprawione.

    @sZ: popraw te disy na esy bo żal patrzeć…

    a tego nie poprawię. Czemu? Ten tekst nie jest przeznaczony dla studentów
    Akademii Muzycznej zwracających uwagę na takie niuanse, tylko dla osób
    zaczynających zabawę z basem.

    Gdyby – zgodnie z zasadami teorii poprawić „disy” na „esy” to trzeba by także
    do kompletu zamienić „fisy” na „gesy” i „gisy” na „asy”, co mogłoby lekko
    zdezorientować początkujących (zwłaszcza, że „na gryfie” zaznaczyłem
    tylko „is”-y, a „s”-ów tam nie ma)

    A poza tym rozpiska ma służyć do grania i słuchania, a nie do patrzenia. Od
    tego ostatniego są BassBabki i niektóre z ostatnich avatarków 😉

  20. zakwas

    sZ – to napisz teraz Ty, artykuł o kole kwintowym z uwzględnieniem -isów i
    -asów 😀

  21. sZ

    edit: wymazałem co napisałem do futrzaka, nie było to potrzebne, ani spójne
    logicznie,

    dalej jestem na nie, trudno

    zakwas – pomyślę nad tym

  22. miklo

    Ale sZ ma rację – niby dis i es, to ten sam dźwięk, ale jednak jest
    różnica. Warto uczyć dobrych nawyków od początku, bo potem są
    nieporozumienia i problemy przy czytaniu bardziej zaawansowanych wywodów.

  23. Urthon

    Ten akord, który znalazł futrzak „C*” to może być coś co z angielskiego
    nazywa się „diminished triad” i zapisuje się to z symbolem stopnia (tak jak w
    temperaturze)lub tak jak to zapisał futrzak – Cdim .

    Składa się on z dwóch tercji mniejszych i zawiera 3 dżwięki np: c es
    ges

    (Ja uczę się teorii z angielsko-języcznej strony więc osobiście wolę
    korzystać ze znaków „#” i „b” – odpowiednio np: „dis” i es to D# i Eb. Wydaje
    mi się że tak łatwiej zapamiętać i na ogól można ich używać
    dowolnie)

    Na stronie
    http://www.studybass.com są dość dokładnie opisane podstawowe akordy
    dla basisty, tyle że jest po angielsku.

    (Swoją drogą wie ktoś może jak po polsku będzie to „triad”?

    Bo „diminished” to „zmniejszony/a”)

    W rozpisce są dwa C7/13 z różnymi dzwiękami – wie ktoś dlaczego? (czy
    może to byk?)

    Dla uzupełnienia Cdim7 oznacza akord C7 z septymą podwójnie zmniejszoną – w
    rzeczywistości to seksta ale tak jest poprawnie z punktu widzenia teorii
    muzyki

    Na angielskiej wikipedii jest definicja akordu Caug – to akord 3-dzwiękowy(w
    rozpisce są 4) składający się z dwóch tercji większych. Przykładowe
    dzwięki: c e g#

    Akord Csus4 to akord, w którym zamiast tercji większej gra się kwartę
    czystą. Często grając kilka akordów „w kółko” w danej melodii można
    jeden z nich zdublować i jeden z tych dwóch zagrać jako „sus”. Przykład
    akord C: c-e-g akord Csus4: c-f-g

    Dla tych co olewają teorie(jeżeli tacy są) – znajomość akordów, ich
    budowy i brzmienia jest jedną z najważniejszych i podstawowych umiejętności
    basisty.

    Znajomość akordów jest przydatna do zrozumienia działania skal.

  24. zakwas

    @Urthon: (Ja uczę się teorii z angielsko-języcznej strony więc osobiście wolę korzystać ze znaków „#” i „b” – odpowiednio np: „dis” i es to D# i Eb. Wydaje mi się że tak łatwiej zapamiętać i na ogól można ich używać dowolnie)

    No tu nie masz racji. Bo nawet w Twoim powyższym przykładzie zamienienie Gb
    na F# byłoby zbrodnią 😉

    @Urthon:
    (Swoją drogą wie ktoś może jak po polsku będzie to „triad”?
    Bo „diminished” to „zmniejszony/a”)

    „Triad” to chyba „trójdźwięk”. „Major triad” to „trójdźwięk majorowy” na
    ten przykład. Ale łba sobie uciąć nie dam.

  25. Urthon

    zakwas:

    „No tu nie masz racji. Bo nawet w Twoim powyższym przykładzie zamienienie Gb
    na F# byłoby zbrodnią ;)”

    Jeżeli chodzi o nazywanie dźwięków akordów to masz rację.

    Mi chodzi tylko o korzystanie z tych symboli – że łatwiej się ich używa i
    zapamiętuje.

    Edit: a czy słowo „major” można/powinno się tłumaczyć na „durowy” tak jak
    w skalach?

    Edit2: co do tego mojego błedu, jeżeli chodzi o nazywanie dżwięków to na
    tej stronce mówią, że można używać dowolnie
    http://www.studybass.com/lessons/intervals/basic-intervals/ :

    „A minor second above C is Db. You could also name the note C# which is the
    same note as Db.”

  26. futrzak

    @Urthon: W rozpisce są dwa C7/13 z różnymi dzwiękami – wie ktoś dlaczego? (czy może to byk?)

    Dziekuję za bardzo ciekawy wpis. Na razie z braku czasu ustosunkuję się
    tylko do w/w zarzutu:

    W rozpisce są dwa akordy C7/13 i C7/13- . Być może dlatego zawierają
    różne dźwięki 😉

  27. zakwas

    @Urthon: a czy słowo „major” można/powinno się tłumaczyć na „durowy” tak jak w skalach?

    Major to słowo spotykane w polskich podręcznikach i może być spokojnie
    stosowane w naszym języku 🙂

    @Urthon: Edit2: co do tego mojego błedu, jeżeli chodzi o nazywanie dżwięków to na tej stronce mówią, że można używać dowolnie
    http://www.studybass.com/lessons/intervals/basic-intervals/ :
    „A minor second above C is Db. You could also name the note C# which is the same note as Db.”

    No to głupoty piszą, bo to jest to samo, ale zamiennie używać nie wolno.
    Np.: przyjęte jest, że używa się skali B-dur, a nie Ais-dur – pierwsza ma
    dwa przykluczowe znaki, a ta druga fch*j. 🙂 Oczywiście zdarzają się
    odstępstwa, jak od każdej reguły. 😉

  28. Urthon

    futrzak:

    „W rozpisce są dwa akordy C7/13 i C7/13- . Być może dlatego zawierają
    różne dźwięki ;)”

    Rzeczywiście, nie zauważyłem tej kreski „-” 😛

  29. futrzak

    [quote=Urthon]Rzeczywiście, nie zauważyłem tej kreski „-” :P[/quote] kreska mała, każdemu może się zdarzyć ;). Lepiej jest znaleźć coś co wydaje się bykiem, niż błąd przeoczyć. A wspomniane akordy znalazłem. To jest kapela o nazwie „DoZP”, znana głównie z „przeboju” o nazwie ” Ło Matko” czy jakoś tak, będącego swobodną przeróbką kanonu Pachelbela. I tam są takie oto akordy (w „notacji” tabulaturowej na gitarę – przepisane na żywca) : D2(A) – 532000  CX – 030030  e7 – 030020  D2 – 032000 G* – 230032 d(G) – 112003 ax – 032320 (co za wyszukana nazwa 😉 ay – 012203 (ajjjj, co za nazwa 🙁 D(E) – 230200 czyli rozpisując: D2(A) – a d a d a e CX – e d g d c e7 – e d g d b D2 – e d a d a e G* – fis d g d c fis d(G) – f c a d a g ax – e d a f h e ay – e c a e d g D(E) – fis d g e a e i akordy opisane nie dźwiękami, a słowami:: H7* – „na strunie A pochód basowy C, H, A, e7” [przyznam, że przerasta to moją percepcję. Czyżby pochód: c e g fis h dis e a cis e h d ?. Nie wiem, utwór o nazwie „Chmurkolistny” znam tylko w wersji Wolnej Grupy Bukowina, a nie DoZP. Po akordach widać, że taki sam jest tylko wiersz Harasymowicza będący tekstem]. C* – „bez palca na strunie H” Uff. więcej grzechów (domu o zielonych progach) nie pamiętam. Informuję natomiast, że mam kilkaset (tak – „set”) śpiewników „drugiego obiegu”. I wśród nich wiele ma takie, lub jeszcze bardziej dziwacznie opisane akordy  p.s. przepraszam za „isy”, ale o tej porze myśleć mi się nie chce p.s. 2 – chyba sobie dam spokój z rozpiskami, bo znów mnie przy tej czynności łeb rozbolał 😉

  30. Hajaszek

    Dziękuję za to repetytorium.

    pozdr

    Haj

  31. Hajaszek

    I jeszcze coś Futrzak

    polecam jako ciekawostkę.

    Wartości dla Ciebie to pewnie nie ma ale dla takich otępiałych muzycznie jak
    ja może stanowić wsparcie.

    link do 4stringchords.com
    http://www.4stringchords.com/

    Haj

  32. futrzak

    Hajaszek, dzięki za bardzo fajny link.

    Nie wiem na jakiej podstawie uważasz, że to nie ma dla mnie wartości. Ależ
    ma, jak najbardziej – bo jestem leniem i coś takiego jest znacznie
    wygodniejsze niż rozpiska akordów. To ponadto substytut takiego programu, o
    jakim pisałem. Nie mówiąc już o tym, że (w odróżnieniu od rozpisywania)
    – łeb po korzystaniu z takiej stronki mnie nie rozboli 😉

    A opcja „More complicated but usually better sounding. Repeat /1st3rd5th/ note
    on triads” jest po prostu zajebiaszcza.

  33. Hajaszek

    Cieszę się.

    i

    N i e c h Ł e b C i ę N i e B o l i! ( echo, echo, echo
    )

    Haj

  34. piotrek94

    Kawal dobrej roboty Czemu tylko akordy C i c?

  35. Dante Morius

    bo w innych jest analogicznie, a rozpisanie wszystkich zajęłoby masę czasu
    ;]

  36. piotrek94

    ok…

  37. jarema

    Jak dla rozpoczynających naukę na basie to bardzo dobre przedstawienie tematu
    🙂

    Nie ma C8 i C10 z prostych względów (w pierwszym dublowabyśmy prymę jako
    oktawę, w drugim tercję jako decymę)

    Pozdrawiam 🙂

    P.S C2 to dodana sekunda wielka do akordu (jakby C9 tylko dźwięk d o oktawę
    w dół)

  38. baśka

    Bardzo przydatny jest twój artykuł. Ale „dla chętnych” warto wspomnieć o
    jeszcze jednej sprawie- podstawa to skale. Bo akordy są pochodne skal (czasem
    ich alteracje). Nie można się ich uczyc w oderwaniu od skal. Znaczy zbudowane
    są na dzwiękach skali. No i ważne jest jaką skalą ogrywamy jaki akord, bo
    czesto na 1 akordzie można grać na kilku skalach

    Np. na e-mol7 można grac e eolskie i e doryckie i e frygijskie. Poza tym
    najważniejsze smaki to górne rozszerzenia akordu, na molu to 9ka 11 i 13. W
    róznych tonacjach to będą nieco inne dzwięki.

    No a największe smaki to alteracje a to jeszcze inna bajka, nie tak oczywista
    jak powyższe.

    Tu modusy skali durowej

    http://www.tamingthesaxophone.com/pic-jazz/image501.gif

    Tu modusy meloycznego minora (zupełnie inne akordy powstają)

    http://www.jazzguitar.be/melodic_minor_modes.html

  39. Marras

    Ciekawe co na tą całą dyskusję powiedziałby śp.Sid Vicious z Sex Pistols
    czy np. Peter Hook z Joy Division? Oczywiście popieram te wszystkie męki z
    teorią związane,czasem się jednak zastanawiam czy tak naprawdę nie liczy
    się pomysł, patent i wstrzelenie się w odpowiednim czasie właśnie z
    pomysłem na granie choćby proste rocknrollowe ale zwalające z nóg. Tak
    czasami zastanawiam się nad losami wielu muzyków. Wielu zapisało się w
    historii muzyki nie za sprawą wyuczonych formułek, nutek.

    Ilu mamy rzemieślników basistów co odebrali wykształcenie muzyczne w
    szkołach i rzeźbią bez polotu na weselach po wsze czasy, a teorie
    nutkowo-dźwiękowe mają w małym palcu.

    Taka jakaś anarchistyczna refleksja mi się nasunęła w tejże chwili…

    ps.

    oczywiście kawał dobrej robótki, przyda się ściąga a jakże

  40. Dante Morius

    akurat Sid za wiele by nie powiedział, bo niezbyt grał 😉

    a temat czy warto z teorią czy nie już był wałkowany milion razy więc
    może sobie go tym razem odpuśćmy…

  41. zakwas

    Dobra panie i panowie, co przy akordzie może oznaczać + oprócz tego, że
    jest to dur?

    Mam A+ i ni chu chu nie mogę dojść co to jest, bo nie dosyć, że jest grane
    krótko przez piano, to jeszcze oznaczenie jest enigmatyczne. Zwykły dur mi tu
    jakoś nie pasuje (możliwe, że przez to że zaraz potem jest A6 i mi się to
    gubi gdzieś po drodze)

    Będę kminił co to może być, a jeżeli ktoś wie co może jeszcze oznaczać
    plusik niech zapoda informację, będę dźwięczny.

    EDIT: Eeeee… chyba fałszywy alarm – jednak wygląda mi to na zwykły dur
    😛

    Chociaż posta sobie nabiłem 😀

  42. tubas

    Przeglądając „basoofkę”, przed chwilą natrafiłem na ten temat,
    prekursorski w stosunku do mojej „Ściągi dla Leniwego Basisty”. Można rzec
    „prequel”…

    : )

    PS. Niektóre tematy „wiszą w powietrzu” jak się okazuje…

  43. kububasek

    brakuje mi czasem tego frustrata futrzaka;)

  44. JarekM

    Zakwasku, ja wyczytałem, że ten plus może oznaczać, że któryś ze
    składników jest zwiększony, kwinta, septyma, nona?

  45. Snake

    futrzak odwaliłeś kawał dobrej roboty Dzięki Pozdrawiam

Inni czytali również