Podstrunnica

Podstrunnica to kluczowy element instrumentów strunowych, wykonany zazwyczaj z twardych gatunków drewna jak heban, klon, palisander lub mahon. Jej konstrukcja, w tym obecność progów oraz kształt, ma ogromny wpływ na wygodę gry, czystość dźwięku oraz możliwości brzmieniowe. Podstrunnica w instrumentach szarpanych lub smyczkowych to nic innego jak listwa z twardego drewna – najczęściej z hebanu, klonu, palisandru lub mahoniu. Umieszczona jest po górnej stronie gryfu połączonego z korpusem instrumentu lub z pudłem rezonansowym.
Progi na podstrunnicy
W zależności od rodzaju instrumentu podstrunnica może posiadać poprzeczne metalowe sztabki – tak zwane progi – w miejscu, w którym skraca się strunę. Próg to łatwa do wyczucia wypukłość na podstrunnicy. Progi ułatwiają uzyskanie czystego brzmienia. Instrumentami posiadającymi takie progi lub inaczej bonty są między innymi banjo, gitara, cytra, ukulele czy mandolina. Progów nie posiadają za to skrzypce, kontrabas, altówka, wiolonczela. W związku z tym struna może być skracana w dowolnej długości. Daje to możliwość uzyskiwania brzmień o dowolnej wysokości, które są niemożliwe do uzyskania na instrumentach o stroju temperowanym np. ćwierćtonów. Z drugiej strony instrumenty te wymagają dużego doświadczenia, umiejętności oraz muzykalności od użytkownika. Przede wszystkim jednak wymagają bardzo dobrego słuchu.
Czemu kształt podstrunnicy ma znaczenie?
Typowa podstrunnica gitarowa nie jest płaska. Nasze palce nie są proste, dlatego łatwiej jest chwytać akordy na zaokrąglonej podstrunnicy niż na całkowicie płaskiej. Im mniejszy radius tym podstrunnica jest bardziej wypukła, im większy, tym bardziej płaska. Ma to ogromny wpływ na wygodę podczas gry jak i jej prędkość. Jednak jest powód, dla którego produkuje się zdecydowanie płaskie podstrunnice – takim powodem jest możliwość podciągania strun B i E przy bardzo niskiej akcji strun. Podciągając je, sprawiamy, że wspinają się one na środek podstrunnicy, ale w mostku pozostają na wstępnej wysokości.
Zużywanie się podstrunnicy w czasie
Podstrunnica jest najszybciej zużywającą się częścią i najbardziej narażoną na zabrudzenia. Ponadto niezakonserwowana podstrunnica wysycha o wiele łatwiej, co w konsekwencji może doprowadzić do „wybicia” się progów a co za tym idzie – gitara po prostu przestanie grać. Przynajmniej raz na trzy lub cztery miesiące powinniśmy czyścić podstrunnicę. Jeśli użytkujemy instrument z większą częstotliwością, to ilość czyszczeń powinniśmy również zwiększyć. Trzeba pamiętać, że w tym przypadku również musimy zadbać o delikatną pielęgnację. Czyszczenie tego elementu często stresuje gitarzystów, którzy nie do końca wiedzą, jak poradzić sobie z tym problemem. Na rynku dostępne są płyny do pielęgnacji określonego rodzaju drewna. Dobiera się je w zależności od gatunku, z jakiego wykonana jest konkretna podstrunnica. Takie płyny znakomicie czyszczą i nawilżają drewno, lecz należy mieć na uwadze, że preparaty tego typu są przy tym mocno reagujące, więc nie powinniśmy używać ich też zbyt często.

Zabieg, jakiemu również możemy poddać tę część instrumentu to szlifowanie. Szlif podstrunnicy nie tylko wyrówna jej powierzchnie i przywróci naturalny kolor, ale również wpływa pozytywnie, na jakość nacięć pod progi. Profesjonalnie wykonany szlif podstrunnicy to same korzyści.