Budowa akordów program – premiera programu + trochę teorii

Witajcie. Jak obiecałem przedstawiam wam w miarę działającą wersję
programu. Jest to naprawdę wersja wczesnorozwojowa, więc siłą rzeczy nie
wszystko działa jak powinno, a i mogą się zdarzyć błędy merytoryczne.

tutaj możnaściągnąć plik

Uwaga – plik jest spakowany zipem, ale ponieważ basoofka nie przyjmuje takich
plików zrobiłem mały wybieg i nadałem mu rozszerzenie akceptowane przez
basoofkę. Żeby rozpakować plik usuńcie kóńcówkę rozszerzenia.

Edit – uwaga poniżej jest link bezpośredni do pliku z rozszerzeniem
zip więc nie będzie problemu ze zmianą rozszerzenia, zamieszczony
na serwerze użytkownika basówki void.

plik zip na serwerze
voida (www.79.190.236.11/basschords.zip)

Aktualnie program wygląda tak:

[inline:1-01.jpg#ogólny wygląd programu]

Zrezygnowałem z obrazka – zdjęcia gryfu na rzecz uproszczonego –
schematycznego kilkukolorowego obrazu generowanego przez program. Nie są tu
zachowane takie niuanse jak zmienne szerokości progów czy zwężająca się
geometria gryfu, ale na pewno na potrzeby programu wystarczy. Ma to jednak
taką zaletę, że teraz, dzięki stałej odległości progów mogę łatwo
przeliczyć pozycję dźwięków w dowolnym układzie.

Teraz można sobie wybrać w jakim układzie gryfu mają być prezentowane
dźwięki. Odpowiadają za to przyciski na górnym panelu, przedstawiające
fenderowską główkę w różnych pozycjach.

Dodatkowo pojawiła się taka ikonka przypominająca rolkę papieru toaletowego
(efekt niezamierzony – miała to być ikonka ściągi). Włącza i wyłącza
ona ściągę z dźwiękami.

Resztę sobie rozgryziecie sami – nie dziwcie się jednak, że nie zawsze
wszystko będzie działało zgodnie z waszym oczekiwaniem. Do tego dojdziemy
później.

TERAZ TROCHĘ TEORII

W tym momencie muszę nieco ponudzić, po to, żeby początkujący wiedzieli o
co w programie chodzi, a bardziej zaawansowani wiedzieli do czego się
przyczepić. Wybaczcie, że powtórzę to co już napisał w swoim blogu
futrzak, i znajduje się na łamach basoofki wielokrotnie, ale chcę żeby ten
przewodnik po programie był w miarę kompletny.

Zacznijmy od tego, że tak naprawdę na gryfie basu (progowego), niezależnie
od ilości strun możemy odnaleźć tylko 12 dźwięków. Są to dźwięki
podstawowe A,B, C, D, E, F, G oraz dźwięki pośrednie – polegające na
obniżeniu lub podwyższeniu któregoś z tych podstawowych. Obniżenie
dźwięku o jeden półton (czyli jeden próg) oznaczamy literką b (bemol)
natomiast podwyższenie znaczkiem #.

Poniżej wszystkie możliwe dźwięki do zagrania na strunie A, poczynając od
struny pustej do 11stego progu (numer progu w nawiasie).

A(0) – A#/Bb(1) – B(2) – C(3) – C#/Db(4) – D(5) – D#/Eb(6) – E(7) – F(8) –
F#/Gb(9) – G(10) – G#/Ab(11)

Na dwunastym progu występuje ponownie dźwięk A ale o oktawę wyżej. I tak w
kółko – na gryfie mamy te 12 dźwięków w kilku oktawach (w zależności od
ilości strun i progu basu).

Zauważcie, że na niektórych progach dźwięk można określić na dwa
sposoby np 1 próg struny A to bądź podwyższone A (A#) lub obniżone B (Bb).
Dla budowy akordów jest istotne, której z tych nazw użyjemy, ale ponieważ
jeszcze do końca nie wiem dlaczego tak jest i nie wiem jak nauczyć program
dobierania tych nazw (ciężko nauczyć kogoś czegoś czego się samemu nie
wie) pozostanę przy tym uproszczonym podwójnym nazewnictwie.

Interwały – kolejna ważna rzecz. Interwały to odległości
pomiędzy poszczególnymi dźwiękami, mierzone w półtonach. Możemy w
uproszczeniu uznać, że to jest odległość progów dzielących poszczególne
dźwięki – mierzone od główki do korpusu.

Jak widać na naszym przykładzie pomiędzy dźwiękiem A a D jest różnica 5
progów.

Interwały mają swoje nazwy, przy których można się pogubić. Należy
jednak zapamiętać że:

2. interwał 0 progów to pryma. Jakkolwiek głupio by to nie brzmiało jest to bardzo ważne.
3. w odległości 3 progów od prymy leży sobie tercja mała a w odległości 4 progów tercja wielka
4. odległość pięciu progów od prymy to kwarta

To na początek najważniejsze interwały. Wszystkie nazwy interwałów macie
na poniższym zrzucie ekranu:

[inline:1-02-kolory.jpg#interwały]

//Cholera jasna właśnie wcięło mi jakieś pół godziny pisania tekstu
więc będę co jakiś czas aktualizował to co piszę

Generalnie interwałów jest 24 – 12 w dwóch oktawach (pewnie jest ich
więcej, ale tego nie doczytałem). Ponieważ jednak dźwięk powtarzają się
w oktawach można uznać że interwał 1 progu (półdźwięku) zwany sekundą
małą jest równy interwałowy 13 progów czyli nonie małej.

Uwaga – kolejne uproszczenie programu polega na nierozróżnianiu
interwałów z poszczególnych oktaw

Należy o tym pamiętać. Mam jednak nadzieję, że to nieco ułatwi naukę
akordów.

Budowa akordów

Akord składa się z co najmniej trzech dźwięków, które możemy określać
interwałami dzielącymi te dźwięki. Ja na potrzeby programu skupiłem się
na określeniu odległości kolejnych składowych akordu od prymy. Tak więc
interwały używane w tym programie będą dotyczyły kolejno odległości
pomiędzy pierwszym a drugim składnikiem, pierwszym a trzecim i tak dalej.

Podstawowym dźwiękiem akordu jest pryma – od której akord bierze nazwę.
Dalej jest różnie. Na razie zajmiemy się podstawowymi typami akordów: dur i
mol (przyjąłem w programie zasadę angielskiego nazywania akordów czyli
major i minor).

Tak więc akord dur (major) składa się z trzech następujących dźwięków
określonych interwałami od prymy:

2. pryma
3. tercja wielka
4. kwarta

Zobaczcie jak to wygląda na przykładzie akordu C dur(major, C):

KLIK

Wystarczy zapamiętać układ poszczególnych interwałów, żeby bez problemu
określić jak to wygląda w przypadku Amajor, czy F major.

Akordy molowe (minor) różnią się tylko tym, że zamiast tercji
wielkiej występuje w nich tercja mała. A wyglądają tak (Cminor,
Cmol, Cm, c):

KLIK

Jak widać różnica jest dość łatwa do uchwycenia.

Kolejnym ważnym dźwiękiem jest septyma.

Septyma czyli siedem dźwięków od prymy. Na progi przełoży się to tak, że
jes to odległość 11 progów. Stąd wniosek, że do tej septymy najłatwiej
doliczyć się od końca czyli (12sty dźwięk to oktawa) odejmując 1 próg od
prymy.

Z tą septymą sytuacja jest nieco dziwna, bo z jakiegoś względu, którego
nie rozumiem, do budowy dźwięku septymowego czyli np C7 dokładamy septymę
małą, zamiast wielkiej czyli 10 dźwięk od prymy.

Wygląda to tak:

KLIK

jak zamiast małej septymy dodamy dużą otrzymamy Cmaj7. Jest to o tyle
mylące, że ten maj odnosi się nie do dźwięku podstawowego (dur, major) ale
do septymy wielkiej. Popróbujcie sobie z programem to zobaczycie jak to
działa.

Jeżeli do podstawowego akordu Cm (minor, mol) dodamy septymę małą
otrzymamay Cm7, septymę dużą Cmmaj7 itd. Myślę, że zasada ta nie jest
trudna do zjarzenia.

Ostatnim interwałem, który chciałem przedstawić w tym przewodniku jest
nona. Nona – nazwa kojarzy się z dziewiątką i słusznie bo to odległość 9
dżwięków (chyba że się mylę) od prymy czyli 13 progów dla nony małej i
14 progów dla nony dużej. W programie zrównałem odległość 13 progów z
odległością 1 progu, czyli nona mała jest równa sekundzie małej,
natomiast nona duża sekundzie dużej. Pamiętajcie że jest to uproszczenie
myślowe, ale jak mi się wydaje całkiem poprawne jeśli chodzi o naukę
akordów.

Akord oznaczony jako C9 to po prostu C7 z dodaną noną. Z tym, że jeśli w
przypadku C7 ta siódemka oznaczała septymę małą, w C9 ta dziewiątka
oznacza nonę dużą. Trochę to p*ierdolone, ale tak już jest. Tak wygląda
nasz akord C9:

KLIK

Jeśli do Cm7 dodamy none otrzymamy Cm9, jeśli do Cmaj7 otrzymamy Cmaj9 i tak
dalej.

No dobra, ale jeśli dodamy do zwykłego Cmajor tylko nonę, ale bez septymy to
co? Ano nic otrzymamy akord Cadd9 (to add pochodzi od angielskiego dodany).
Wygląda to tak:

KLIK

I tak dalej i tak dalej. Tych akordów jest od grzyba. Najważniejsze żeby
zapamiętać gdzie znajdują się następujące interwały:

2. pryma
3. tercja wielka (dur, major) tercja mała (mol, minor)
4. kwinta
5. septyma
6. nona czyli sekunda

i powinno to wystarczyć do złożenia sobie naprędce dźwięków akordów
molowych, durowych, septymowych, nonowych (analogicznie 11 i 13) i dodanych
(można analogicznie mieć add11, add13). Resztą proponuje sobie głowy nie
zaśmiecać, jak dojdzie co do czego to będzie można sobie sprawdzić w
programie albo i nawet policzyć sobie interwały na szybko.

Acha – ważne jest to, że akordy mają kilka nazw, które chciałbym w dalszym
etapie rozwoju programu również przedstawiać.

Na tym na razie zakończę, bo i tak powstała z tego taka kobyła, że pewnie
nikt jej nie przeczyta.