Chciałbym zacząć od tego, że napisane tu przeze mnie zdania mogą się
wydać wielu z Was oczywiste. Jednak do niedawna dla mnie takie nie były. Ten
artytuł jest niejako rozszerzeniem obecnego kiedyś na Basoofce artykułu o
budowie akordu. Postaram się przybliżyć zasady budawania akordów na
przestrzeni czterech strun.
Jak większość z Was wie podstawowy akord składa się z prymy (w angielskim
podstawa akordu nazywa się 'root’), tercji (odpowiednio małej dla molowego i
dużej dla durowego) oraz kwinty. Można je grać na różne ciekawe sposoby, w
różnych pozycjach (polecam lekturę książki 'A Comprehensive Chord Tone
System for Mastering the Bass’ Jeffa Berlina).
Bardzo wygodny sposób uchwycenia akordu molowego (w tym przypadku A-mol)
pokazano na poniższym rysunku:
www.img140.imageshack.us/img140/6633/amolba6.jpg
Jak widać pokazany akord składa się z dźwięków: A (podstawa akordu oraz
dźwięk oktawę wyższy), E (kwinta) oraz C (tercja mała; w tym wypku liczona
od dźwięku oktawę wyższego od normalnej podstawy akordu). Jest to
właściwie tzw. 'power chord’ (czyli pryma, kwinta i oktawa) z dodanym
dźwiękiem, który pozwala rozróżnić akordy molowe od durowych (tutaj
tercja mała).
Mi najwygodniej ten akord gra się następująco: kładę bara palcem
wskazującym (dźwięki A oraz C), palec serdeczny kładę na dźwięku E, a
mały na dźwięku A (oktawa).
W analogiczny sposób można zbudować akord durowy (w tym wypadku C-dur):
www.img140.imageshack.us/img140/9883/cdursf6.jpg
Jak widać forma 'power chord’ pozostaje bez zmian, natomiast zmienia się
tercja (dźwięk E jest tercją wielką od dźwięku C będącego podstawą
akordu).
Ja gram ten akord niemal identycznie, jak molowy, ale dodatkowo palcem
środkowym chwytam tercję wielką.
Poznając, w miarę upływu czasu, budowę różnych innych akordów (np. z
dodaną septymą) można te proste akordy modyfikować (w przypadku akordu z
septymą zmianiamy dźwięk będący oktawą na odpowiednią septymę). W ten
sposób można poszerzyć możliwości wybrzmiewania strun i budować ciekawe
utwory polifoniczne (łatwiej zagrać takie rzeczy jakie pokazywał Jeff Berlin
w swoim wykonaniu 'Tears in heaven’ albo różne motywy m.in. Richarda
Bony).
Zachęcam wszystki do umieszczania w tym temacie własnych przemyśleń na
temat akordów!
Jako dowód zastosowania tego systemu dorzucam jeszcze rozpiskę na 'House of
the rising sun’:
metrum 3/4
wartości: z jednym wyjątkiem (przedostatni takt) ósemki
Am C Dm
G||-----------5--------|-------------9----------|--------------10----------|
D||--------7-----7-----|---------10-----10------|----------12------12------|
A||-----7--------------|-----10-------------10--|------12------------------|
E||--5--------------7--|--8---------------------|--10------------------12--|
F Am
--------------14----------|--------------17----------|
----------15------15------|----------19------19------|
------15--------------15--|------19--------------19--|
--13----------------------|--17----------------------|
G E
--------------16----------|--------------13----------|
----------17--------------|----------14------14------|
------17------------------|------14--------------14--|
--15--------------12--10--|--12----------------------|
E Am
--------------13----------|--------------17----------|
----------14--------------|----------19------19------|
------14------------------|------19--------------19--|
--12--------------14--16--|--17----------------------|
G Dm
--------------16----------|--------------10----------|
----------17------17------|----------12------12------|
------17--------------17--|------12------------------|
--15----------------------|--10------------------12--|
F Am E
--------------14----------|-----------5--------|-----------1--------|
----------15------15------|--------7-----7-----|--------2-----2-----|
------15--------------15--|-----7-----------7--|-----2-----------2--|
--13----------------------|--5-----------------|--0-----------------|
Am E
-----------5--------|---------------------|---------------||
--------7-----7-----|---------------------|---------------||
-----7-----------7--|---------------------|-f5------------||
--5-----------------|--12------12--10--8--|--5------------||
f- flażolet
Jakie są zasady budowania akordów na przestrzeni czterech strun?
Jaka jest budowa podstawowego akordu i jakie dźwięki się w nim znajdują?
Czy istnieją inne sposoby uchwycenia akordów molowych i durowych?
Jak można modyfikować proste akordy, aby poszerzyć możliwości wybrzmiewania strun?
Czy ktoś ma doświadczenie w budowaniu ciekawych utworów polifonicznych?
Jak grać akord molowy i durowy na basie?
Czy ktoś może polecić książkę dotyczącą budowy akordów na basie?
Jakie dźwięki znajdują się w akordzie molowym i durowym?
Jakie są różnice między akordem molowym a durowym?
Jakie utwory można zagrać, korzystając z budowy akordów na basie?
Popraw tagi 😉
Mi wygodniej jest na kwincie polozyc srodkowy, a na oktawie serdeczny. To chyba
dlatego, że mam jeszcze dość małe paluchy. Ale twoja metoda jest chyba
łatwiejsza, bo można łatwo dodać 4 dźwięk na wyższej strunie…
Wydaje mi się, że budowe podstawowych akordów – tzn mollowy i durowy – znać
powinen każdy basista, bo w wielu przypadkach na nich opoiera się
komponowanie no i oczywiście improwizacja… Więc powyższy post warto
przeczytać ;D
—————————————————
Rallat napisał trochę o podstawach budowaniu akordów. Ja napiszę trochę o
„wtapianiu” i budowaniu na ich podstawie utworów.
—————————————————
Warto się też czegoś dowiedzieć o akordach dominantowych septymowych,
septymowych durowych i mollowych. Na tych ostatnich oparta jest większa
część utworów rock n rollowych.
Dowód to choćby jeden prosty motyw (metrum 4/4). Można go zacząć od
każdego dźwięku (tzn od A do G, takiego dźwięku), trwa on jeden takt,
więc można go bez problemu dopasować do innych instrumentów i
odwrotnie:
G||——–
D||—-5575
A||–47—-
E||55——
To był akord durowy septymowy. Można się bardzo łatwo domyślić po
pierwszych 4 dźwiękach. Najpierw tercja wielka (4 próg struny A), później
mała (7 próg strony A)
Wystarczy wprowadzić małą zmianę, aby powstał nam akord septymowy
mollowy:
G||——–
D||—-5575
A||—7—-
E||558—–
Trochę go trudniej zagrać, ale jest on jak najbardziej prawdidłowy. A
różni się tylko jednym dźwiękiem – tercją…
W ten sposób można przekształcić cały utwór napisany w durze na mollowy –
czyli „wesoły” na „smutny”. Wystarczy zmienić parę dźwięków. Proste
;D
————————————————–
Ale co jak chcemy zrobić utwór, który zawiera i akordy durowe, i mollowe? Tu
sprawa się bardziej komplikuje… Ale jak to bywa w teorii muzyki, na każdy
problem jest metoda. Teraz przedstawię tym mniej utalentowanym i usłuchanym
użytkownikom tego forum „maszynę do robienia utworów”:
UWAGA!!! Maszyna dotyczy jedynie utworów „ogniskowych”
(wilki, elektryczne gitary, Big Cyc). Jeśli jesteś metalowcem to lepiej tego
nie czytaj, bo jeszcze zwymiotujesz (a jeśli się na to odważysz to miej
wiadro w pogotowiu)
1. Bierzemy byle jaką gamę durową lub mollową (gamy też trzeba znać!
Koniecznie! :]). Ja dla przykładu wezmę gamę C-dur. Gramy ją tak:
G||—–245
D||–235—
A||35——
E||——–
Prościzna!
2. Przez cały „proces” możemy korzystać tylko z dźwięków danej gamy. W
tym przypadku jest to proste, bo gama C-dur zawiera tylko pełne dźwięki.
Więc robimy na przykład „motywik” na 4 takty – na każdy takt jeden dźwięk
z gamy. Typowo ogniskowe ;]. Ja wziąłem 4 dźwięki: G, A, C, G. Teraz muszę
zdecydować, do którego bardziej pasuje moll, a do którego dur, co będzie
lepiej brzmiało… Ale mogę się tego łatwo domyślić. Dlaczego? Bo
korzystamy tylko z dźwięków z gamy C-dur. Ta zasada jest jak szkielet
budynku – bez niej by się rozpadł, ona trzyma to do kupy i tym samym nie
pozwala nam popełniać błędów w melodii. Akordy w tym motywie będą więc
następujęce:
G – dur:
G||——–
D||—-245-
A||-235—-
E||3——-
Ktoś teraz powie, że w tym co pokazałem jest jeden niepełny dźwięk
(niezgadza się więc z gamą C-dur) – Fis. To prawda. Ale tu chodzi o
podstawowe akordy, czyli pierwsze trzy dźwięki. One są pełne. Jeśli tak,
to resztę dorabiamy jak od gamy od prymy, czyli G. Gamy, która pasuje do tego
akordu. I w ten sposób możemy powiedzieć np. Gitarzyście, jakie są akordy,
on gra, a ty grasz co chcesz na każdym z dźwięków danej gamy (G). I będzie
pasowało.
Dalej są:
A – moll:
G||——–
D||——57
A||—578–
E||578—–
C – dur:
G||—–245
D||–235—
A||35——
E||——–
I z powrotem G.
Jeśli mi nie wierzycie, sami zagrajcie. Pasuje jak ulał. Teraz wy weźcie
byle jaką gamę mollową lub durową, wybierzcie na przykład prymę, tercję
i kwintę (najpopularniejsze) i zróbcie to samo. A na końcu waszego kawałka
dajcie jeszcze raz prymę, według kolejnej reguły… Pasi?
A wiecie co to za kawałek, ten co wam przestawiłem? Czasami macie
przyjemność słyszeć go w telewizji… To Baśka Wilków.
Na koniec dodam jeszcze, że nie bierzcie na serio tego „eksperymentu”.
Możecie z tej reguły korzystać, ale nie było to móją intencją. Chciałem
pokazać jak dużo jest w muzyce reguł, jak dużo można zrobić z niczego,
gdy nie ma się pomysłu, że muzyka to nic nadzywaczaj trudnego, wystarczy
tylko pokombinować i może wyjść dobra piosenka. A wy róbcie kawałki ze
słuchu, bo muzyka to przede wszystkim sztuka, a nie „odcinki” tworzone przez
machinę. Koniec wykładu.
Hej !
Nie kapuje jeden rzeczy 🙂 Mianowicie skąd mam wiedzieć, który
akord molowy czy durowy mam zagrać ? Rozumiem, że leci się na czuja tzn .
który lepiej brzmi ?
One brzmią inaczej i tyle. Ja wolę molowe, bo tak. Ale jak uważam, że
lepiej grać po durowych, to je gram.
ok rozumiem 🙂
kurcze troszke tego nie kapuje ale mam nadzieje ze to zaczaje;/:D pozdrawiam