Basoofkowy Preamp Lampowy … Schemat blokowy
Przedstawiamy koncepcj臋 budowy preampa do basu, wykorzystuj膮cego lampy EF86 oraz EM84 w celu osi膮gni臋cia regulowanego wzmocnienia i implementacji kompresji. Ponadto, proponujemy innowacyjny uk艂ad barwy d藕wi臋ku bazuj膮cy na pi臋ciu filtrach z regulowan膮 cz臋stotliwo艣ci膮 graniczn膮, kt贸ry oferuje niespotykan膮 dot膮d kontrol臋 nad ostatecznym brzmieniem.
W 艣rodku b臋dzie jako艣膰 tak.. 馃檪
Pierwszy stopie艅 (EF86)
Sygna艂 wej艣ciowy trafi do pierwszego stopnia opartego na lampie EF86.
Wybra艂em t膮 lamp臋 dlatego,
偶e w por贸wnaniu do „jedynej s艂usznej” ECC83 ma prawie dwukrotnie wi臋ksze
wzmocnienie ,
zachowuj膮c przy tym szerokie pasmo przepustowe. Jednocze艣nie 艂atwo na tej
lampie zbudowa膰
uk艂ad o regulowanym wzmocnieniu , co b臋dzie wykorzystane do implementacji
kompresora.
Poni偶ej uk艂ad elektryczny.
Ca艂y „bajer” tego stopnia to potencjometr P1 i fotorezystor o艣wietlany
„magicznym oczkiem”,
czyli lamp膮 EM84. Zmieniaj膮c warto艣膰 potencjometru P1 (lub dynamicznie
rezystancj臋 fotorezystora )
mo偶na regulowa膰 wzmocnienie tego stopnia od oko艂o 6x do 200x.
Jako fotorezystor b臋dzie u偶yty szybli element o czasie reakcji na 艣wiat艂o
oko艂o 5ms i czau powrotu do
normalnej wysokiej rezystancji oko艂o 35ms. Przez zastosowanie odpowiednich
warto艣ci w prostowniku
napi臋cia steruj膮cego „magicznym oczkiem” (EM84) czas powrotu b臋dzie ustalony
na oko艂o 400-500ms ,
czyli powinno to pracowa膰 jak klasyczne basowe kompresory.
Zak艂adam te偶 , 偶e przy ustawieniu najwi臋kszego wzmocnienia i wy艂膮czeniu
kompresora , uk艂ad wej艣cia
b臋dzie si臋 zachowywa艂 si臋 jak overdrive.
Separator I (1/2 ECC88
Nic szczeg贸lnego , ale by膰 musi. Bezpo艣rednie obci膮偶enie pierwszego
stopnia uk艂adem barwy tonu
prawdopodobnie spowodowa艂o by , ze wzgl臋dy na relatywnie nisk膮 impedancj臋
uk艂adu barwy ,
艣cinanie dynamiki uk艂adu wej艣ciowego , a i by膰 mo偶e niepo偶膮dane i
niekontrolowane sprz臋偶enia.
Elektrycznie wygl膮da to tak…
Barwa tonu
Tu jest najwi臋kszy problem. Nie za bardzo mog臋 si臋 zdecydowa艅 na konkretny
uk艂ad.
My艣la艂em o pieciopasmowej regulacji:
– 100Hz i nizej jako Bass
– 300Hz jako Lo-Mid
– 1000Hz jako Mid
– 3000Hz jako Hi-Mid
– 6000Hz i wy偶ej jako Treble..
I na szcz臋艣cie/nieszcz臋艣cie zadzwoni艂em do Alfika i si臋 troch臋
„nawywraca艂o”.
Zaproponowa艂 (Alfik ) aby podzieli膰 ca艂e pasmo na trzy kawa艂ki , a w
ka偶dym z tych kawa艂k贸w
zastosowa艅 filtr o prze艂膮cznej cz臋stotliwo艣ci 艣rodkowej z regulacj膮
„nasycenia” , powiedzmy +/- 6db.
Nie jest g艂upie , i nawet do wykonania , tylko czy to b臋dzie wygodne ?
Do studyjnego zastosowania jak najbardziej , ale na scen臋 ?
Jest te偶 bardzo du偶a zaleta takiego uk艂adu. Jest on pasywny i wprowadza
ma艂e zniekszta艂cenia fazowe,
a to jest „co艣” , o co warto by powalczy膰.
Mu艣偶e sobie to pouk艂ada膰 i przemy艣le膰…
EDIT 19-04-2009
Chyba wiem jak t膮 barw臋 zrobi膰..
Zasugerowany rozmow膮 z Alfikiem zarzuci艂em „matematyczne” podej艣cie do
sprawy i zaprojektowa艂em
uk艂ad du偶o bardziej „przyjazny” dla ludzkiego ucha.
Schemat ideowy.
Uk艂ad to zesp贸艂 pi臋ciu filtr贸w o nachyleniu 6db/oct o regulowanej
cz臋stotliwo艣ci granicznej,
艢rodkowe trzy filtry s膮 pasmowo-przepustowe , a skrajne to dolno-przepustowy
i g贸rno-przepustowy.
Poszczeg贸lne filtry s膮 regulowane z zakresie oko艂o trzech oktaw , z tym ,
偶e od 艣rodkowego po艂o偶enia
suwaka „przesuwu” pasma regulacja wynosi jedn膮 oktaw臋 „w d贸艂” i dwie oktawy
„do g贸ry”.
Ca艂y spos贸b „tworzenia” pasma mo偶na by nazwa膰 addytywnym , poniewa偶 w tym
uk艂adzie nie wyst臋puje
„wycinania” 偶adnego fragmentu pasma ( filtry pasmowo-zaporowe czy typu notch )
a zawsze
dodawanie ( mniejsze lub wi臋ksze ) „kawa艂k贸w” pasma. Na schemacie dok艂adnie
opisa艂em cz臋stotliwo艣ci
艣rodkowe poszczeg贸lnych zakres贸w ( po艂o偶enie 艣rodkowe potencjometru o
liniowej charakterystyce )
oraz zakresy regulacyjne pasma. Zakres regulacji amplitudy ka偶dego z
fragment贸w
to oko艂o +/-8db razem 16db.
Ca艂y sprytny patent tej regulacji barwy polega na tym , ze ca艂e „p艂askie”
pasmo przepustowo艣ci
jest w istocie „zlepkiem” mniejszych fragment贸w pasma akustycznego ,
wydzielonych w艂a艣nie tymi
pi臋cioma filtrami o odpowiednio dobranych cz臋stotliwo艣ciach 艣rodkowych.
Dla zobrazowania jak to b臋dzie dzia艂a膰 , pos艂u偶y艂em si臋 plug-in’em EX z
Sonara , ustawiaj膮c
go dok艂adnie tak , jak zaprojektowane filtry. W taki spos贸b mog艂em
zasymulowa膰 dzia艂anie uk艂adu.
Poni偶ej charakterystyka uk艂adu barwy w 艣rodkowym po艂o偶eniu potencjometr贸w
przesuwania pasma
i regulacji „nasycenia” filtru.
Jak wida膰 , pasmo jest wzgl臋dnie p艂askie z bardzo niewielkimi
pofalowaniami.
Um贸wmy si臋 te偶 , 偶e owe +8db widoczne na zrzucie ekranowym to b臋dzie nasze
0db czyli 艣rodkowe
po艂o偶enie potencjometr贸w.
Poni偶ej kilka charakterystyk pasma przy r贸偶nych po艂o偶enia potencjometr贸w
nasycenia ,
ale w defaultowych po艂o偶eniach potencjometr贸w przesuwania
pasma.
Do tego momentu wszystko jasne i regulacja dzia艂a zgodnie z oczekiwaniami.
Prawdziwa jazda zaczyna w贸wczas kiedy zaczynami kr臋ci膰 potencjometrami
przesuwu pasma.
Poni偶sze zobrazowania mog膮 niekt贸rych zdziwi膰.
S膮 to charakterystyki uzyskane w 艣rodkowych po艂o偶eniach
potencjometr贸w nasycenia filtr贸w” !!!
Pofalowania charakterystyki powsta艂y na skutek oddzia艂ywania na siebie
r贸偶nych faz sygna艂贸w
o tyj samej cz臋stotliwo艣ci. Istnienie ( i wzajemne oddzia艂ywanie ) wynika z
艂agodnych zboczy
filtr贸w ( 6db/oct czyli pierwszego rz臋du ) kt贸re zmieniaj膮 faz臋 sygna艂u
tym bardziej , im bardziej
jest om oddalony od cz臋stotliwo艣ci 艣rodkowej filtru.
Zwr贸膰cie uwag臋 na po艂o偶enie suwak贸w nasycenia filtru
oraz zmiany z cz臋stotliwo艣ciach
艣rodkowych filtr贸w. Niez艂a jazda..
Na koniec jedna charakterystyka z wykorzystaniem regulacji nasycenia i
przesuni臋cia pasma
Ca艂y uk艂ad , w ustawieniu potencjometr贸w na minimum t艂umienie oko艂o 30db ,
a przy ustawieniu
na maksimum oko艂o 14db.
Cabsim
Wkr贸tce..
Kompresor
Wkr贸tce
CND.
igorro
Artyku艂y: 528 komentarzy
Mo偶liwo艣膰 komentowania zosta艂a wy艂膮czona.
Inni czytali r贸wnie偶
tubas – …poimprowizujemy? [part 3]
Plucking Pinky: Lekcja dla basist贸w
Spiral Electric FX prezentuje peda艂 Yellow Spiral Drive
Mistweaver Effects wprowadza na rynek dwa nowe peda艂y
Jolana Disco Custom Concept:]
Ampeg prezentuje seri臋 combo Rocket Bass
Pozycja kciuka poni偶ej po艂owy struny na kontrabasie
Od Podstaw: Linia Basowa, kt贸ra Zapocz膮tkowa艂a Gor膮czk臋 Disco
w starym stylu
OnkartGromt prezentuje Grombass V2 – rewolucyjny peda艂 overdrive
Fender prezentuje Gold Foil Jazz Bass
Charvel prezentuje bas Franka Bello Signature Pro-Mod So-Cal Bass PJ IV
GMR + Pawe艂 Janik bass preamp
Zielono
Przesiadka: Po prostu powiedz tak
Ciekawie to to brzmi, cho膰 na elektronice si臋 nie znam. Czekam na ci膮g
dalszy rozmy艣la艅.
Idealny preamp basowy za艂o偶enia:
impedancja wej艣ciowa: minimum 1 megaohm
sygna艂 wyj艣ciowy +26 dBu dla maksymalnego wysterowania
wyj艣cia:
niesymetryczne Linia x2
symetryczne transformatorowe Linia max +26dBu
symetryczne transformatorowe post Eq (regulacja poziomu max +26dBu)
symetryczne transformatorowe Direct za pierwszym stopniem wzmocnienia
(regulacja poziomu max +26dBu)
Eq p贸艂parametryczne oddzielnie regulowane cz臋stotliwo艣ci i wzmocnienie
tlumienie sygna艂u +- 12dB w pi臋ciu pasmach
Low
P贸艂kowy prze艂膮czany 6dB/oct 12 dB/oct
Cz臋stotliwo艣膰i odci臋cia: 220Hz, 160Hz, 120Hz, 100Hz, 80Hz, 40Hz
Low Mid
艢rodkowo przepustowy
Cz臋stotliwo艣ci 艣rodkowe: 315Hz, 250Hz, 200Hz, 160Hz, 120Hz, 80Hz
Mid
艢rodkowo przepustowy
Cz臋stotliwo艣ci 艣rodkowe: 800Hz, 600Hz, 500Hz, 400Hz, 315Hz, 280Hz
Hi-Mid
艢rodkowo przepustowy
Cz臋stotliwo艣ci 艣rodkowe: 4000Hz, 3000Hz, 2500Hz, 1250Hz, 1000Hz, 800Hz
Hi
P贸艂kowy prze艂膮czany 6dB/oct 12 dB/oct
Cz臋stotliwo艣膰i odci臋cia: 8000Hz, 6000Hz, 4000Hz, 3000Hz, 2500Hz, 1250Hz
Kompresor: czas ataku prze艂膮czany 30mS, 50mS
Czas powrotu 100ms
Ratio 4:1 zmienne kolano
Treshold regulowany p艂ynnie
Filtr preshape:
40 Hz +6dB p贸艂ka 6dB/oct
160Hz +6dB
315Hz -1dB
550Hz -3dB
4kHz +3 dB p贸艂ka 6dB/oct
w d*pie mia艂bym taki preamp
a ten Tw贸j igorro zapowiada si臋 ciekawie cho膰 jeszcze bym ograniczy艂
equalizer do Bass Mid Treble z prze艂膮czanym 艣rodkiem i Bass nieco ni偶ej
ustawiony ni偶 100Hz.
A co Wam si臋 nudzi ? co to za malowid艂a ? 馃槈 grac kur… a nie rysujecie
kreseczki… 馃槈 I tak ma艂e chi艅skie r膮czki ju偶 to gdzie艣 pewnie
produkuj膮 馃檪
@Henio 馃檪 .. A nudzi nam si臋… hihihi…
Niech igorro robi ten sw贸j projekt. Przecie偶 to ma by膰 pod niego wi臋c robi
to po swojemu. A Alfik ma racje, bo jest wykszta艂cony min. w tym kierunku;)
Niestety facet jest wkurzaj膮cy;) bo chba zawsze ma racje, kt贸ra nie zawsze
jest taka jak膮 bysmy chcieli us艂ysze膰. Sam si臋 o tym przenona艂em X razy.
Ale ten b臋dzie Proudly Made in Poland 馃槢
Nazwij ten preamp- „basoofker pro by igorro” 馃榾
A ja bym chcia艂 wiedzie膰 jakie koszty ca艂o艣ci przewidujesz, mo偶esz
napisa膰? Cho膰by i w przybli偶eniu do 100z艂, 偶eby za du偶o liczenia nie
by艂o 馃檪 .
@Micha艂.. Bud偶et projekt ( jak to dumnie brzmi :)))) ) to powiedzmy 2000-2500
z艂.
Tyle sobie przygotowa艂em. Projekty DIV z za艂o偶enie s膮 drogie w realizacji
,
bo poszczeg贸lne elementy kupujesz w detalu , lub w tzw ilo艣ciach
minimalnych.
Mp nie kupisz 1szt rezystora , tylko minimum 100szt , cho膰 potrzebujesz tylko
np 15szt.
Ca艂y czas my艣l臋 o maksymalnej prostocie uk艂adu , jednak poprzez pryzmat
jego mo偶liwo艣ci.
Dopisz臋 wpis w blogu zawieraj膮cy szczeg贸艂owe koszy wraz z miejscami zakupu.
Mo偶e to komu艣 by膰 kiedy艣 pomocne. Tak czy inaczej nie ma co sia膰
„kosztowej paniki” , bo w ko艅cu ile mog膮 kosztowa膰 4-5 lamp,
troch臋 potencjometr贸w i drobnych dupereli.
Najwa偶niejsz膮 spraw膮 jest nie „..z czego..” , ale „..jak ..”.
@Alfik.. Za艂o偶enia idealne , by nie powiedzie膰 utopijne.. 馃檪
Ale przemy艣la艂em barw臋 i wy艂oni艂 si臋 taki obraz sytuacji.
Je艣li by przyj膮膰 stromo艣膰 filtr贸w na 6db/oct to mo偶na zbudowa膰 pasywne
filtry o p艂ynnej regulacji zakresu.
I tak:
– dolno-przepustowy 6db/oct – zakres 38-234Hz (R=100-600k F=6,8nF )
– pasmowo-przepustowy 6db/oct – zakres 265-1592Hz (R=100-600k F=1nF )
– pasmowo-przepustowy 6db/oct – zakres 1327-7921Hz (R=100-600k F=200pF )
– g贸rno-przepustowy 6db/oct – zakres 5307-31847Hz (R=100-600k F=50pF )
Zakres regulacji to +/- 6-8db przy zastosowaniu sprytnej sztuczki ze
wzmacniaczem r贸偶nicowym.
I to powinno wystarczy膰.
EDIT-> W艂a艣nie zadzwoni艂 Alfik i jak zwykle „zamiesza艂” :). Ale wszystko
wskazuje na to , 偶e
krystalizuje si臋 finalny uk艂ad barwy. Dojdzie jeszcze jeden
pasmowo-przepustowy i zakresy
poszczeg贸lnych filtr贸w b臋d膮 mocno nachodzi膰 na siebie.
Chc臋 te偶 publicznie podzi臋kowa膰 Alfikowi za ogromn膮 pomoc w projekcie
uk艂adu.
Zr贸b tak jak pisze alfik i wstaw do tego mo偶liwo艣膰 zapisywania w艂asnych
ustawie艅 馃榾
*******************************************
::Hohner BB Q 6, Struny Fodera, Hartke 2115 combo::
Podgatunek basisty?? Gitarzysta 馃榾
Trafo zasilaj膮ce kupujesz czy nawijasz?
____________________________________
Witam Was na naszym kolejnym spotkaniu, dzisiaj nauczymy si臋 poprawnie
odgadywa膰 cyfry z pola odczytowego…
@Fan.. My艣la艂em o tym , ale bardzo lu藕no , na zasadzie cy by艂y gdyby
by艂o.
Niestety implementacja pami臋ci ustawie艅 w stricte analogowych uk艂adach jest
trudna i wymusza
spore zmiany uk艂adowe umo偶liwiaj膮ce tak膮 implementacj臋. Znacznie pro艣ciej
by by艂o
zdigitalizowa膰 d藕wi臋k i porusza膰 si臋 w domenie cyfrowej. Ale w贸wczas
tracimy ca艂y urok
naturalnego , analogowego brzmienia.
@Bass. Zamawiam w firmie wykonuj膮cej trafa trafo 30W toroidalne w/g mojej
specyfikacji.
igorro, jak Ci fajnie wyjdzie , b臋dzie mo偶na zamowic u Ciebie?
mam wra偶enie, 偶e to by艂a ironia ze strony Fana.
Nie, to nie by艂a ironia. Po prostu nie wiedzia艂em 偶e to b臋dzie takie trudne
bez wykorzystania domeny cyfrowej.
*******************************************
::Hohner BB Q 6, Struny Fodera, Hartke 2115 combo::
Podgatunek basisty?? Gitarzysta 馃榾
Nie jest to a偶 tak bardzo trudne. W艂a艣nie pracujemy nad czym艣 takim.
Przyk艂ad Engla raczej archeologiczny … w rzeczy samej skomplikowany
monta偶owo, ale jako inspiracja dobry
http://www.houseofenglamps.com/ENGL_SchematicDiagrams/Rack/E580-schematics.pdf
http://www.hasiok.art.pl
http://www.emcustom.eu – Profesjonalna elektronika dla muzyk贸w
@Kosa..:) Dlatego napisa艂em , 偶e jest „tylko” trudne.:)
Potencjometry cyfrowe s膮 produkowane ju偶 jaki艣 czas i s膮 coraz lepsze.
Odst臋p od szum贸w rz臋du 120db
jest ju偶 bardzo dobry.
Sterowanie mo偶na by oprze膰 na kt贸rym艣 z mikroprocesor贸w AtMega Amtela ,
kt贸re sam ch臋tnie u偶ywam,
bo s膮 bardzo milutkie w programowaniu.
Ale na tym etapie jestem bardzo daleki od implementacji takiego sterowania.
Zdecydowanie chodzi mi o brzmienie. Jak to kt贸rego艣 pi臋knego dnia ruszy , i
wyda z siebie jakie艣 sensowne d藕wi臋ki,
to by膰 mo偶e przyjdzie czas i na fajerwerki.
P贸ki co ma by膰 maksymalnie prosto i w miar臋 funkcjonalnie. Byle by gra艂o
tak jak trzeba.
Nie bardzo rozumiem dlaczego zaraz 100 szt. Tak bardzo dbasz o dok艂adno艣膰
(rozrzut parametr贸w) element贸w? Z do艣wiadczenia wiem, 偶e, np. je偶eli wg
schematu jest 100KOhm, to 98Ohm czy 102Ohm nie robi r贸znicy.
@glatzman, Pewnie , 偶e to bez r贸偶nicy , pod warunkiem 偶e je MASZ ( te
rezystory ):)
Rezystor za 1szt kosztuje oko艂o 3gr , czyli 3,66 brutto z艂 za 100szt , ALE
przesy艂ka ju偶 40z艂
( np
http://www.tme.pl wysy艂a tylko i wy艂膮cznie kurierem ). Wi臋c trzeba
kupowa膰 du偶o , aby to si臋 jednak kalkulowa艂o.
@jigsaw, To jest pewien problem.. 馃檪 Znaj膮c siebie ,powstaje najcz臋艣ciej do
trzech finalnych egzemplarzy
„jakiego艣 czego艣” ( dla „wsp贸艂tw贸rc贸w” i kumpli „z bran偶y” ) i potem
szukam nowej zabawki.
Ale nie przes膮dzajmy sprawy. Niech cokolwiek powstanie i zagra , s potem samo
si臋 wyklaruje.
Tak naprawd臋 koszty finalne to na razie terra icognita. Np lampy ECC88 mo偶na
kupi膰 od
9z艂 za rosyjski odpowiednik 6N6P do 105z艂 za ElektoHarmonixa ze z艂oconymi
pinami czy topowego Mullarda .
A samych ECC88 potrzeba 3szt ( do wersji pi臋cio-pasmowym parametrycznym EQ
).
Sorki.
My艣l臋 w innych kategoriach. Ja mam sklep „pod nosem”.
P.S. Nie zrozum mnie 藕le, nie pisz臋 tego ironicznie.
„Kopie d*p臋” to zdecydowanie zbyt delikatne sformuowanie. Gdzie jest Igor, gdy
jest potrzebny?
Jak prace nad preampem? S膮 ju偶 jakie艣 efekty? Ja robi艂em wzmacniacz lampowy
na EF 86 w preampie i 2x El34 na wyj艣ciu. Ma fajne brzmienie.
Preamp jest ju偶 gotowy, by艂o o nim nawet kilka temat贸w, ale niestety
wszystkie wcie艂o. Delikatnie pisz膮c kopie dupe 馃檪
Da艂o by rad臋 poci膮gn膮膰 temat ? Zbudowa艂bym sobie.
Ma kto艣 wi臋cej informacji o preampie? Wys艂a艂em pw do igorro ale nie
odpowiada.